Om uit de mondiale coronapandemie te komen moeten zoveel mogelijk mensen gevaccineerd worden. Er zijn inmiddels tal van coronavaccins op de markt, maar deze zijn nog niet op de juiste locatie om mensen te vaccineren. Daarvoor zijn allerlei transporten nodig. Binnen Europa gebeurt dat voornamelijk met vrachtwagens. Maar om vaccins vanuit Europa naar bijvoorbeeld Afrika of Zuid-Amerika te krijgen is het vliegtuig nodig. KLM Cargo is een van de grote spelers op het gebied van medicijntransport. In deze InsideLook nemen we een kijkje achter de schermen hoe KLM Cargo de coronavaccins wereldwijd verspreidt.

Kijkje achter de schermen

InsideFlyer Nederland nam onlangs op uitnodiging een kijkje achter de schermen bij KLM Cargo. Gedurende een middag gaven Marcel Kuijn, Global Head of Pharmaceutical Logistics bij Air France KLM Martinair Cargo, en Paul Crombach, Program Manager Cool Chain, AFKLMP Cargo, een uniek inkijkje in de rol van KLM Cargo bij de verspreiding van coronavaccins wereldwijd. Na een introductie over het gehele proces, werden we meegenomen naar het KLM Cargo-gebouw en aansluitend het laden van de Boeing 777-200, met bestemming Bogota.

Op onze InsideFlyer_NL Instagram stories kun je nog meer beeldmateriaal terugkijken van het bezoek aan KLM Cargo. Volg jij ons ook al? Dat vinden we leuk 😀 !

Grote speler

Al voor het uitbreken van de coronapandemie was KLM Cargo een grote speler op het gebied van onder andere medicijntransporten. Alle expertise die het bedrijf heeft in cargo kwam goed van pas ten tijde van het uitbreken van de coronapandemie in maart vorig jaar. Passagiersvluchten liepen namelijk met zeker 90% terug aan het begin van de pandemie. Vele toestellen stonden aan de grond en er waren nauwelijks inkomsten. De vraag naar transporten via de lucht was echter wel enorm gestegen.

Door de expertise op het gebied van cargotransporten konden al gauw weer een aantal vliegtuigen ingezet worden bij KLM. Bijvoorbeeld voor de transporten van medische hulpmiddelen, aldus Kuijn. Denk hierbij aan mondkapjes en schorten, maar ook medische apparatuur. In het vrachtruim, maar ook in de passagierscabine werd vracht vervoerd. Al snel werden hier weer wat inkomsten mee gegenereerd.

Inzet op transport van vaccins

Met de goedkeuring van de eerste coronavaccins in het verschiet, waren bedrijven erbij gebaat dat ze de vaccins snel en goed kunnen vervoeren. Air France KLM Martinair Cargo startte in samenwerking met verschillende partners dan ook een taskforce op. Deze taskforce, waarvan het operationele deel onder leiding staat van Paul Crombach, moest ervoor zorgen dat het vervoeren van coronavaccins snel en goed zou verlopen. In het begin waren er verschillende uitdagingen en was er nog veel onduidelijk, aldus Kuijn tegen InsideFlyerNL. Zo moest er een 24/7 service ontwikkeld worden voor de farmaceuten en de andere betrokken partijen. Tevens was het van belang dat zodra het product verscheept zou worden, alle partijen die hierbij betrokken zijn, op de hoogte worden gebracht. KLM Cargo voorziet in deze taak en zorgt dat het gehele proces dan ook soepel verloopt.

Dit zijn echter niet de enige problemen waar het bedrijf tegen aan liep. Er zijn inmiddels meer dan 89 verschillende vaccins in verschillende stadia van ontwikkeling, het bedrijf vervoert hier meerdere van. Met allemaal verschillende eisen voor wat betreft het vervoeren ervan. Een van de coronavaccins, namelijk het Pfizervaccin, moet bijvoorbeeld op -80 °C worden vervoerd. Hierbij speelt droogijs een belangrijke rol. Droogijs is de vaste vorm van koolstofdioxide, oftewel CO₂.  Als het droogijs smelt komt er CO₂ vrij. Dat komt terecht in het vrachtruim van het vliegtuig, bij een hoge concentratie en onder uitzonderlijke omstandigheden kan dit vervelende gevolgen hebben voor reizigers of crew van het vliegtuig.

Samen met onder andere Boeing en Airbus is gekeken wat de maximale hoeveelheid droogijs aan boord kan zijn. In eerste instantie waren de toegestane hoeveelheden lager. Uit het onderzoek kwam naar voren dat er grotere hoeveelheden droogijs mee aan boord konden onder zeer strikte voorwaarden, waar KLM volledig aan voldoet. Hierdoor kan er meer van het Pfizer vaccin worden vervoerd.

Koelen, koelen en nog eens koelen

Maar een hele vlucht met alleen Pfizer gaat niet lukken. Ook al zou dit wel in combinatie met de hoeveelheid droogijs kunnen. De omstandigheden op de locaties waar de vaccins nodig zijn, zijn vaak niet ideaal. Kan een bestemming in Zuid-Amerika of Afrika garanderen dat het vaccin lang genoeg op de juiste temperatuur blijft? Beschikken zij over voldoende droogijs of grote en koele koelruimtes? In de meeste gevallen is het antwoord nee. Daarom zullen er altijd maar een beperkt aantal vaccins meegaan, aldus Crombach tegen InsideFlyerNL.

Ook op de hubs Schiphol en Parijs CDG was er in eerste instantie maar enkele koelruimtes. Men verwachtte al dat er in de toekomst meer koelruimte nodig waren. Door de coronapandemie is er eerder dan gepland een flinke investering gedaan. Hierdoor zijn er nieuwe koelruimtes op de hubs van Air France KLM Martinair Cargo gebouwd. Deze koelruimtes zijn speciaal voor farmaceutische producten en hier worden dan ook geen andere gekoelde producten opgeslagen. Voordat de vlucht vertrekt worden vaccins bij een temperatuur tussen de 2°C en 8°C of tussen de 15°C en 25°C bewaard. Sommige vaccins zitten in speciale verpakkingen vanuit de farmaceut of in speciale koelcontainers. Sommigen met daarin droogijs toegevoegd. Alvorens de vaccins naar het vliegtuig gaan, wordt de temperatuur nogmaals gecheckt. In een aantal gevallen wordt er nog droogijs toegevoegd.

Uitdagingen

Ook al heeft de taskforce heel veel problemen de wereld uit geholpen, er zijn nog steeds tal van uitdagingen op het gebied van het coronavaccin vervoer. Sommige uitdagingen zorgen voor bijzondere en achteraf ook wel grappige momenten. Zo vertelde Crombach dat bij de eerste zending van coronavaccins naar Ecuador er een bijzonder welkom was. Niemand bij KLM Cargo, evenals de crew, wist af van dit ontvangst. Dit omdat het niet gangbaar is dat een dergelijk ontvangst wordt georganiseerd voor vracht. Normaal vindt zo’n ontvangst meestal alleen plaats voor belangrijke passagiers of bijvoorbeeld een eerste vlucht naar een land. Het toestel vervoerde zo’n 300.000 Sinovac vaccins. Er was een watersaluut, de president van Ecuador was aanwezig en noemde KLM ‘de brenger van hoop’.

De huidige tijd blijft ook een uitdaging. Alhoewel het bedrijf inmiddels goed is ingespeeld hierop, kan het voorkomen dat ze soms in enkele dagen (4-5 dagen) een heel transport moeten optuigen. Van farmaceut naar de hub op Schiphol en naar de uiteindelijke klant. Met daarbij alle tussenpartijen.

De verschillende investeringen zijn ook een uitdaging, zeker in tijden van crisis. Denk hierbij aan de investering in de koelcapaciteit, maar ook in beveiliging. Zowel fysiek als digitaal. Er is een ware run op de vaccins, iedereen wil ze hebben. Zelfs de lege flesjes zijn in trek om ze hierna met water te vullen en weer te verkopen.

De investeringen die KLM Cargo nu doorvoert, zullen ook voor in de toekomst zijn. Het bedrijf ziet dat het medicijn vervoer nog steeds met zo’n 8% per jaar blijft groeien. Ook na de coronapandemie verwachten ze dat ze een grote speler zijn op het vervoer van medische en farmaceutische producten.

Naar de volgende bestemming

KLM Cargo voorziet in het vervoer van coronavaccins wereldwijd. Veelal worden ze vanuit onder andere China naar Zuid-Amerika en Afrika vervoerd. Of vanuit Europa naar Afrika en Zuid-Amerika. Natuurlijk zijn er ook tal van andere locaties. KLM Cargo vervoert coronavaccins al naar 45 bestemmingen wereldwijd. Kuijn kan niet zeggen hoeveel vaccins er per week worden vervoerd. Maar hij denkt dat het er enkele miljoenen per maand zijn, verspreid over meer dan 100 zendingen per week. Goed voor KLM Cargo: deze getallen nemen alleen maar toe. Door het grote netwerk van KLM kunnen ze dan ook gemakkelijk inspelen op de vraag naar het transport van vaccins. Zowel Kuijn als Crombach geven aan dat KLM Cargo klaar is om nog meer coronavaccins te vervoeren. Het is nu aan de farmaceuten en de overheden.

Klaar voor vertrek

Het is al einde van de middag als vlucht KL739 is ingeladen met de nodige cargo in de belly van het vliegtuig. Deze vlucht gaat van Amsterdam naar Bogota, Colombia. Deze vlucht, uitgevoerd door een Boeing 777-200 (PH-BQB), is een cargo-only vlucht. Er zullen dus geen passagiers meevliegen op deze vlucht.
Het vertrek van het toestel markeert ook het einde van de media tour. We hebben heel wat opgestoken van het vaccinvervoer dat mede mogelijk gemaakt wordt door KLM Cargo. Mooi om te zien dat de Nederlandse home carrier deze bijdrage kan doen.