Passagiers in de EU die getroffen zijn door een geannuleerde vlucht hebben, ook nu, recht op terugbetaling van hun ticket. Niet alle airlines houden zich hieraan. Sommige maatschappijen, waaronder KLM en Transavia, bieden slechts alleen een voucher aan. Hoewel dit in strijd is met de wet, heeft minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur & Waterstaat de Inspectie voor Leefomgeving & Transport de opdracht gegeven niet bestuurlijk te handhaven. Anders zou het voortbestaan van de airlines in gevaar kunnen komen. De minister heeft echter niet de mogelijkheid om Europese regelgeving te overrulen, dus er is een lastige situatie ontstaan waar de EU herhaaldelijk benadrukt dat het recht op terugbetaling van kracht blijft, en lidstaten dit niet handhaven. Daarnaast hebben consumentenorganisaties ook hun onvrede geuit over de haken en ogen van de luchtvaartvoucher, zoals het ontbreken van een garantie bij faillissement. Afgelopen week reageerde de minister op Kamervragen over dit onderwerp.

Nederland zoekt steun voor tijdelijke opschorting passagiersrechten

Samen met België, Bulgarije, Cyprus, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Letland, Malta, Polen, Portugal en Tsjechië heeft Nederland de Europese Commissie opgeroepen om tijdelijk aanpassingen te maken aan de Europese Passagiersrechten Verordening 261. De lidstaten willen dat airlines de manier kunnen kiezen waarop reizigers terugbetaald worden. Concreet komt dit dus neer op vouchers in plaats van cash. De landen zeggen dat de tijdelijke verstrekking van een luchtvaartvoucher ‘mogelijk en acceptabel is’ voor consumenten, zolang er een paar richtlijnen worden bepaald. Waaronder: een gemeenschappelijke geldigheidsduur, maximale flexibiliteit bij gebruik en een duidelijk recht op inwisseling in geld na afloop van de geldigheidsduur.

Garantiefonds luchtvaartvoucher

In een Kamerbrief zegt de minister dat “terugbetaling van grote aantallen vliegtickets
het risico op een faillissement vergroot.” De grote Europese airlines als Air France-KLM, Lufthansa en British Airways zouden zo’n 3 miljard euro aan openstaande restituties hebben staan, volgens Citi. Van Nieuwenhuizen doet een beroep aan reizigers om de luchtvaartvoucher te accepteren. Tegelijkertijd deelt de minister de zorg “dat passagiers in het bezit van een voucher gedurende langere tijd het risico lopen dat de luchtvaartmaatschappij failliet gaat.” Dan gaat de waarde van de voucher verloren. Daarom wordt, in Europees verband, nu ingezet op een garantiefonds voor de vouchers. Daarnaast wordt, voor de toekomst, ook verkend of een garantiefonds voor losse vliegtickets ook mogelijk is. Eerder dit jaar schoot de minister een voorstel hiervoor nog af.

De minister roept airlines “om de vouchers zo aantrekkelijk mogelijk te maken, bijvoorbeeld door de flexibiliteit te verhogen en vouchers overdraagbaar te maken.” Sommige airlines, zoals Aer Lingus, Finnair en Qatar Airways bieden een bonusbedrag bij acceptatie van een voucher. 

Wachten op EU

Een garantiefonds voor in ieder geval de luchtvaartvoucher zou een stap in de goede richting zijn. Bij pakketreizen geboekt bij een ANVR reisbureau zijn de vouchers ook gedekt door de Stichting Garantiefonds Reisgelden. Dat maakt het een stuk meer acceptabel om een voucher te accepteren. Anders ben je als consument een goedkope bank voor de airlines, zonder de zekerheid dat je je geld aan het einde van de rit terugkrijgt. Of er snel zo’n garantiefonds komt voor de vouchers, in Nederland of Europa, en of dit met terugwerkende kracht geldt, valt te bezien. De Europese Commissie is nu aan zet.

Toch je geld terug?

Biedt je airline toch alleen een voucher aan, en is dit niet acceptabel voor je? Dan heb je helaas weinig opties. Je kan naar de rechter, maar dit kost tijd, moeite en mogelijk geld. Ook is het maar de vraag wanneer je terecht kan. Claimbureaus zijn normaal gesproken een optie als een airline niet toegeeft, maar deze werken op commissiebasis. Als je met creditcard hebt betaald, kan je een betwisting overwegen.