Iedereen probeert natuurlijk voorin het vliegtuig te zitten maar soms ontkomen we er niet aan; economy class. Als een van de weinige vliegtuigtermen is dit overgenomen door de medische wereld. Het zogenaamde “economy class-syndrome”; een bloedpropje in de grote aders van je been.
De wetenschappelijke term voor dit probleem is een diep veneuze trombose (DVT). Het is niet alleen vervelend maar ook erg gevaarlijk. Het propje in het vat zelf veroorzaakt een dik, gevoelloos, rood, warm en pijnlijk been. Maar zoals een verstopping in de afvoer van je gootsteen kan doorschieten kan dit hier ook gebeuren. Aangezien het een propje in het afvoerende systeem van je bloedcirculatie betreft zullen de losgeschoten propjes via je hart je longen in gepompt worden. Als zo’n propje de bloedtoevoer stopt is het achterliggende longdeel niet langer functioneel. En net zoals een bloedneus groeit een stolsel als bloed stil blijft staan. Zo kan je een levensgevaarlijke longembolie ontwikkelen naast de lokale klachten in het been.
Een propje ontstaat als het bloed niet goed afgevoerd word. Omdat je de spieren in je been te weinig gebruikt (omdat de ruimte te klein is; het economyclass effect) voor langere tijd blijft het bloed te lang stilstaan en vergroot het risico. Daarnaast zie je vaak dat reizigers uitdrogen tijdens de vlucht door de droge lucht, overmatig alcohol/cafeïne gebruik en te weinig drinken “want anders moet ik plassen”. Dit bloed stroomt trager en vergroot het risico. Daarnaast zijn er allerlei andere factoren waar je niet zoveel aan kunt doen zoals vrouwelijk geslacht, “de pil”, leeftijd, roken en erfelijke aanleg. Vandaar is risico reductie naast een operational upgrade verstandig 
.
Gelukkig zijn er ook veel handige tips om de kans te verkleinen dat je een DVT ontwikkelt. Veel daarvan zijn opgenomen in de inflight magazines bij diverse maatschappijen, mocht je dit artikel vergeten zijn.
1. Bewegen: Dit reduceert de stilstand van het bloed. Zowel een rondje door het gangpad als ontspanningsoefeningen in de stoel kunnen helpen.
2. Drinken: natuurlijk doel ik dan niet op champagne. Water, sapjes, frisdranken, melk noem het maar op. Hoe meer je drinkt hoe dunner je bloed (kortdurend) word.
3. Draag geen knellende kleding, dit belemmert de bloedcirculatie nadelig. Een joggingbroek is beter dan een korset.
4. Steunkousen, verre van modieus maar wel bijzonder effectief.
5. Kinderaspirine werk ook in op de bloedstolling. Slechts een halfje werkt al prima en het effect duurt tot 7 dagen.
6. Wat extra zout eten, nootjes-pretzels-crisps, maakt dat je meer drinkt en het vocht beter vasthoud. Met mate uiteraard.
Mocht er toch een DVT ontstaan is het zaak direct contact met een arts op te nemen, zelfs tijdens een vlucht. De behandeling varieert van patiënt tot patiënt en heeft een hele goede prognose.
Disclaimer;
Deze post bevat slechts algemene reis gerelateerde adviezen. Consulteer altijd uw eigen arts voor persoonlijk medisch advies.
Over mij;
Part time promovendus maatschappelijke geneeskunde met een voorliefde voor infectieziekten en reizen. Zodra er omgeroepen word “ Is there perhaps a docter onboard?” begint mijn hart sneller te kloppen. Ik heb elk continent bezocht voor mijn 25e , gewoond naast het “all blessings come from above-international airport” in ruraal Afrika en ben altijd op zoek naar de volgende onconventionele bestemming. Het liefst nip ik aan een glaasje bubbels terwijl de wereld onder mij voorbij vliegt.
Laatst bewerkt: 29 jun 2015
