Vlootvernieuwing, recycling, waterbesparing en nieuwe vormen van brandstof. Het zijn slechts enkele voorbeelden van wat airlines doen om hun activiteiten te verduurzamen. Ook KLM en Air France dragen hun steentje bij, dit blijkt uit een recent gepubliceerd rapport over duurzaamheid. Er is echter nog een hele weg te gaan om de ambities van KLM en Air France op het gebied duurzaamheid te behalen.

Duurzaamheid in de luchtvaart

Ook de luchtvaart ontkomt niet aan de klimaatdoelstellingen om de opwarming van de aarde te beperken. Airlines staan echter niet bekend als de meest milieuvriendelijke bedrijven, maar het onderwerp krijgt wel een steeds belangrijkere rol. En niet alleen overheden hechten daar overigens waarde aan. Steeds meer consumenten kijken ook naar de groene ambities van bedrijven.

Doorgaans grijpen maatschappijen hun vlootvernieuwing aan als voorbeeld van verduurzaming. Nieuwere generatie toestellen zijn natuurlijk efficiënter en stoten minder schadelijke stoffen en geluid uit. De uitfasering van verouderde vliegtuigen is echter ook een noodzaak vanuit financiële overwegingen. ‘Echte’ investeringen in de toekomst zoals nieuwe vormen van brandstof en elektrisch vliegen nemen nog niet echt een vlucht. En dat heeft voornamelijk te maken met de hoge kosten van bijvoorbeeld Sustainable Aviation Fuel (SAF).

Wat hebben KLM en Air France gedaan in 2021?

KLM en Air France maakten recentelijk de balans van de acties van vorig jaar en de plannen voor de toekomst. Laten we beginnen met enkele voorbeelden van wat er gedaan is in het afgelopen jaar.

Hoog op de agenda staat het gebruik van duurzamere vormen van brandstof. Dat gaat doorgaans om zogenaamde Sustainable Aviation Fuel (SAF) of synthetische vormen van brandstof. Zo voerde Air France vorig jaar haar eerste long haul vlucht met SAF uit. En KLM maakte in 2021 de eerste vlucht met bijmenging van 500 liter duurzaam geproduceerde synthetische kerosine. Alternatieve vormen van vliegtuigbrandstof kunnen tot 75% uitstoot van schadelijke stoffen verminderen. Het enige nadeel is dat deze brandstof op het moment nog erg duur is. Eerder lanceerden Air France en KLM met Flying Blue al wel de mogelijkheid voor reizigers om ook met miles hun CO2 te compenseren of SAF aan te schaffen voor hun vlucht. Sinds kort beloont Flying Blue reizigers die duurzame keuzes maken ook met extra XP. Heel veel impact maakt SAF overigens nog niet. Vorig jaar ging het om minder dan 1% van het totale brandstofverbruik.

Een andere belangrijke ontwikkeling is zoals als al eerder benoemd de vloot. Volgens AF-KLM bestond de vloot in 2021 voor 10% uit nieuwe generatie toestellen. Dit jaar moet dat al 17% worden. Tot 2028 loopt dit op tot 64%. Elektrische toestellen komen nog niet beschikbaar in de vloot. Maar zowel KLM als Air France trainen student piloten af en toe ook in elektrische vliegtuigen. Natuurlijk moet de grootse vlootvernieuwing met Airbus toestellen bijdragen aan het binnenhalen van nieuwe generatie vliegtuigen.

AF-KLM heeft ook geïnvesteerd in het verminderen van afval en dan voornamelijk het afval dat niet of lastig te recyclen is. Beide airlines slaagden er vorig jaar in 70% minder niet-herbruikbaar afval te produceren. Daarbij moet opgemerkt worden dat dit ook sterk samenhangt met het lage aantal vluchten in 2021, als gevolg van de pandemie. Het hergebruik van materialen en gebruik van afbreekbare grondstoffen zie je steeds meer terug. Zo vernieuwde KLM bijvoorbeeld de World Business Class amenity kits met duurzaamheid als uitgangspunt. Ook de borden, het bestek en trays van de maaltijdservice zijn vernieuwd. Lichtere en duurzamere materialen moeten bijdragen aan zowel een lagere CO2-uitstoot als meer hergebruik.

KLM en Air France gebruiken heel wat water in een jaar. Onder meer voor onderhoud en schoonmaak. AF-KLM heeft in 2021 een nieuwe manier gevonden om de romp van een Boeing 777 schoon te maken. Normaliter kostte dit tot 12.000 liter water per keer. Maar met de nieuwe EcoShine methode is dit teruggebracht tot slechts 150 liter. Dat scheelt op jaarbasis heel wat water.

Wat gebeurt er de komende jaren?

Mooi dat er al diverse initiatieven genomen zijn. Maar wat kunnen we nog meer verwachten? De Frans-Nederlandse luchtvaartcombinatie heeft enkele belangrijke doelen gesteld voor de komende jaren. Dat zijn onder meer de volgende:

• Gebruik van minimaal 10% Sustainable Aviation Fuel (SAF) in 2030,
• Een verlaging van de schadelijke uitstoot van 30% in 2030 ten opzichte van 2019,
• Minimaal 64% nieuwe generatie toestellen in de vloot in 2028,
• Minimaal 40% minder geluidsproductie in 2030 ten opzichte van 2000,
• Ten minste 50% minder niet-recyclebaar afval in 2030 ten opzichte van 2011,
• En niet de minste: ‘net zero’ uitstoot in 2050.

Om deze doelen te bereiken komt Air France-KLM met een nieuw platform genaamd ‘Destination Sustainability’. Het platform kent twee pijlers: ‘sustainability’ en ‘people & culture’. Het sustainability deel sluit aan op de eerder genoemde resultaten van 2021. Bij het people deel zetten de airlines vooral in op diversiteit van het personeelsbestand, werkgelegenheid, eerlijk zaken doen (bestrijding van corruptie en omkoping) en veiligheid in het algemeen.

Maar welke acties er nu precies voor de komende jaren op de planning staan blijft nog wat vaag. Het nieuwe platform lijkt vooral een samenvoeging van allerlei doelen en initiatieven, maar een echte lijn zit er (nog) niet in. Zo is het ook niet duidelijk wat de status is van alle initiatieven en hoe dit bijdraagt aan de doelen en waar eventueel nog een gat zit dat gedicht moet worden.

Alle details lees je op de nieuwe website van Destination Sustainability.

SkyTeam Sustainable Flight Challenge

Ook allianties stimuleren de verduurzaming in de luchtvaart. Zo kwam SkyTeam onlangs met de Sustainable Flight Challenge. Airlines binnen de alliantie werden uitgedaagd een vlucht uit te voeren met toepassing van alle mogelijke duurzame initiatieven. Ook KLM en Air France deden mee.

Is het genoeg?

Het is goed om te zien dat ook KLM en Air France verantwoordelijkheid nemen als het om duurzaamheid gaat. Transavia is daar ook onderdeel van. De vraag is natuurlijk of dit genoeg is. Vlootvernieuwing en nieuwe vormen van brandstof gaan zeker bijdragen aan de CO2-uitstoot, los van het feit dat dit ook noodzakelijk is voor de financiële huishouding. Meer gebruik van SAF laat helaas nog op zich wachten. Een doel van 1% SAF in 2022 zet nog niet veel zoden aan de dijk, maar dat heeft ook weer met kosten te maken. Elektrisch vliegen lijkt helemaal nog (verre) toekomstmuziek. Grote innovaties die het verschil gaan maken zijn simpelweg nog (te) duur. Hopelijk ontwikkelt de techniek zich snel zodat ook de luchtvaart meer impact kan maken op dit onderwerp.