Alitalia lijkt wel een kat met negen levens. Net wanneer iedereen dacht dat de maatschappij de handdoek definitief in de ring ging gooien, komt de Italiaanse regering nog maar eens met een noodlening op de proppen.

Vorige week verwierp het personeel met 77% een herstructureringsplan waarbij de niet onaardige som van €2 miljard in de maatschappij geïnvesteerd zou worden door hoofdaandeelhouder Etihad Airways en een consortium van Italiaanse bedrijven. Gisterenochtend raakte dan bekend dat de raad van bestuur, na overleg met de aandeelhouders, besloten had om de “admistrazione straordinere” procedure te activeren.

Deze procedure kunnen grote bedrijven in Italië die in slechte papieren zitten inroepen om een nakend faillissement uit te stellen. Het bestuur van het bedrijf wordt dan overgenomen door een door de overheid aangestelde beheerder die nagaat of het bedrijf nog te redden valt. Dit kan door stukken ervan te verkopen, of door af te slanken via ontslagen en andere maatregelen. De beheerder kan ook besluiten de boeken neer te leggen en het faillissement aan te vragen.

Het leek alsof het einde van Alitalia nakend was. Temeer omdat de voorbije weken verschillende leden van de regering verklaard hadden geen extra geld meer in de maatschappij te willen pompen. Ook de publieke opinie keerde zich tegen een nieuwe overheidslening voor Alitalia.

Maar de laatste dagen klonken vanuit de regering ook andere geluiden. Zo werd gewezen op de economische schade die het verdwijnen van Alitalia aan de Italiaanse maatschapppij zou aanrichten. En dus maakte de Italiaanse regering, eigenlijk niet geheel onverwacht, gisterenavond bekend dat ze de maatschappij een lening verstrekte van maar liefst €600 miljoen.

Van crisis naar crisis

Het is de zoveelste episode in de soap rond Alitalia. In 2009 ging de maatschappij eigenlijk al failliet. Er werd toen een doorstart gemaakt door een andere Italiaanse luchtvaartmaatschappij, Air One, het failliete Alitalia te laten overnemen.  Lange tijd werd er ook gekeken naar Air France – KLM om de maatschappij terug op het goede spoor te brengen. Maar ondanks een belang van 25% kreeg de Skyteam partner nooit echt vaste voet aan de grond bij de Italianen.

Enkele jaren later, in 2013, moest de Italiaanse post, onder lichte dwang van de regering, inspringen om de maatschappij voor een nieuw faillisement te behoeden.

In 2014 leek Etihad de reddende engel te zijn. De Emirati’s namen een belang van 49% in Alitalia. Er kwam een nieuwe huisstijl, de vliegtuigen kregen een aantrekkelijk interieur, de catering werd verbeterd, gouden tijden leken in het verschiet te liggen.

Maar aan de onderliggende problemen werd al die jaren niets gedaan. De maatschappij lijdt aan de kwalen die wel meer voormalige staatsmaatschappijen in Europa treffen. Teveel personeel, met al te royale contracten, sterke vakbonden en een weinig flexibele structuur. Uitermate ongeschikt om het op te nemen tegen low cost maatschappijen. Die laatste hebben de Italiaanse markt ondertussen voor een groot deel ingepalmd.

Gevolgen voor de reizigers

Deze nieuwe lening lijkt Alitalia dus terug wat ademruimte gegeven te hebben. Maar de vraag is voor hoelang? Heel wat reizigers vragen zich af wat de gevolgen voor hen zijn bij een eventueel bankroet.

Wie een ticket gekocht heeft bij Alitalia en met zijn kredietkaart betaalde, zal bij een failliet in principe de prijs van het ticket door de kredietkaartmaatschappij teruggestort krijgen. De trip zelf gaat, uiteraard, niet meer door, maar je schiet er normaal gezien geen geld bij in.
Wanneer je bij een andere maatschappij een ticket gekocht hebt waarbij een deel van of de volledige reis door Alitalia wordt uitgevoerd, dan zal die maatschappij het nodige doen om je om te boeken. Dit geldt ook als je met mijlen geboekt hebt.

Wat met MilleMiglia?

Ben je lid van het MilleMiglia programma en heb je aardig wat mijlen staan? Dan kunnen we je maar één tip geven: gebruik ze! Boek zo snel mogelijk een trip, en liefst bij een partner van Alitalia. Want mocht de maatschappij failliet gaan, dan ben je jouw mijlen kwijt. Ook bij een gedeeltelijke overname van Alitalia kan het zijn dat het mijlenprogramma stopgezet wordt, of dat de mijlen gedevalueerd worden.

Arrivederci Alitalia?

Behoort Alitalia over enkele maanden tot het verleden? De kans zit erin, maar het lijkt onwaarschijnlijk. Geen enkele Italiaanse politicus heeft zin om de schuld te krijgen voor meer dan 12.000 werklozen.  Ook de EU lijkt tot dusver weinig ophef te maken rond de nauwelijks verholen staatssteun die de maatschappij keer op keer ontvangt.

Maar in 2001 dacht ook niemand in België dat Sabena failliet zou gaan. En toch ging de maatschappij kopje onder.  Misschien raakt het geduld van de Italiaanse regering ooit op, en weigeren ze nog geld in deze bodemloze put te smijten. Bovendien lijkt het weinig waarschijnlijk dat een tweede Etihad opdaagt om de maatschappij te redden. Maar voorlopig kan Alitalia weer enkele maanden verder… volare!