Deze week kondigde de Nederlandse overheid aanvullende maatregelen aan om de verdere verspreiding van het Coronavirus tegen te gaan. Daarin komt expliciet naar voren dat een reis naar het buitenland wordt afgeraden. Dit is een hard gelag voor reisbranche die zich juist richt op buitenlandse reizen. Tot medio januari zullen die dus niet doorgaan. Ook voor KLM zal deze maatregel zwaar vallen nu de airline zich net opmaakte voor een licht herstel in de toekomst.

Niet meer naar het buitenland

De persconferentie van afgelopen dinsdag was duidelijk. Het kabinet adviseert om ‘geen reizen naar het buitenland te maken of te boeken tot medio januari, tenzij strikt noodzakelijk’. Daarbij kwam de opmerking dat ‘vakantie en familiebezoek geen noodzakelijke reizen zijn’. In de praktijk betekent dit dat het ‘kleurenkaartje’ op de website van Nederland Wereldwijd volledig oranje of rood kleurt. Voor reisorganisaties is dat natuurlijk een strop, aangezien zij het nu nog langer zonder boekingen moeten doen. En de vraag is hoe lang de branche dit nog volhoudt.

Caribisch gebied

Opvallende uitzondering zijn de Nederlandse overzeese gebieden Bonaire en Curaçao. Deze blijven ‘geel’ waardoor je met een negatieve PCR-test er wel heen mag reizen. Deze week kwamen al geluiden uit de reisbranche dat (vlieg)reizen richting het Caribisch gebied letterlijk en figuurlijk een vlucht nemen. KLM en TUI vliegen beiden direct van Amsterdam Airport Schiphol (AMS) naar Curaçao International Airport (CUR). Beide airlines zetten hiervoor een Boeing 787 Dreamliner in. Voor TUI is dat een 787-8 en KLM vliegt met een 787-10 (soms ook met een 777). KLM vliegt vanuit Schiphol met de Airbus A330 naar Bonaire International Airport (BON).

Drama voor KLM

De toch al zorgelijke toekomst voor KLM wordt er met deze maatregelen niet beter op. Alhoewel de Nederlandse nationale airline waarschijnlijk al anticipeerde op het nieuwe overheidsadvies. Pieter Elbers, CEO van KLM, gaf eerder al aan dat 10% minder vluchten gelijkstaat aan het schrappen van zo’n 1.500 banen. En dat komt bovenop de al aangekondigde afslanking van het personeelsbestand.

Nu de directie van het vliegbedrijf met hakken over de sloot een akkoord bereikte met de acht vakbonden over het inleveren van loon kan het meteen verder met een nieuwe bezuinigingsronde. Want een flinke verlaging van het aantal vluchten of hetzelfde aantal vluchten met een significant lagere bezettingsgraad brengt nu eenmaal minder geld op. KLM heeft nog niet bekendgemaakt hoe nu verder.

Duidelijk is dat een flinke transformatie van de KLM nodig is. Gelukkig maakte Elbers eerder bekend wel te investeren in het product aan boord door bijvoorbeeld World Business Class te verbeteren en Premium Economy te introduceren. Want als de crisis voorbij is, en KLM bestaat nog, dan moet de airline meteen klaarstaan voor de reiziger. Of het schrappen van banen voldoende gaat zijn om ook de aankomende periode te overleven is nog de vraag. Zo wordt er al gespeculeerd dat KLM afscheid zal nemen van nog meer toestellen. Bijvoorbeeld de oudere Airbus A330 of Boeing 777-200 toestellen.

Schiphol

Alhoewel Schiphol de enige uitzondering is op de sluiting van de horeca (na de security) blijven de reizigers nog steeds in groten getale weg in vergelijking met vorig jaar. Daarom is ook een aanzienlijk deel van de horeca, winkels en lounges gesloten. Er zijn simpelweg te weinig reizigers om alles de gehele dag open te houden. De nieuwe maatregelen zullen ook gevolgen hebben voor Schiphol. Een verdere inperking van de faciliteiten is niet uit te sluiten. Daarentegen speelt het vrachtverkeer nog steeds een belangrijke rol op de luchthaven.

Toekomst Air France – KLM

De toekomst voor KLM blijft nog hoogst onzeker. Met de afgesproken staatssteun moet KLM het wel een tijd uit kunnen zingen. Toch blijven flinke hervormingen nodig. Zoals KLM er voor de crisis uitzag, zo zal het er in ieder geval niet meer uitzien na de crisis. Hopelijk slaagt de maatschappij erin om goede afspraken te maken met haar medewerkers en niet te vergeten haar Franse tegenhanger. Want ook Air France speelt met vergelijkbare uitdagingen. En de verhoudingen tussen beide vliegmaatschappijen zijn nogal altijd niet optimaal. Nu zowel Air France als KLM hun eigen boontjes te doppen hebben zijn er misschien juist cruciale beslissingen die samen genomen kunnen worden. Maar daar kijken onherroepelijk zowel de Franse als Nederlandse overheden ook in mee. Zoals het kabinet de Nederlanders maande tot ‘volhouden’ zal ook dat het devies bij Air France en KLM moeten zijn.