De laatste tijd zijn er veel berichten in de media dat er de komende tijd lange rijen op Schiphol kunnen ontstaan. Hier worden verschillende oorzaken door elkaar heen genoemd. Hoe zit het nou echt?

Marechaussee

De Koninklijke Marechaussee vervult voor Nederland de controle op immigratie en emigratie; kortom de paspoortcontrole die passagiers ondergaan die buiten Schengen reizen. Op Schiphol draagt deze dienst daarnaast ook zorg voor ‘normaal’ politiewerk en ordehandhaving. Door de huidige terreurdreiging en de vluchtelingencrisis wordt de Marechaussee echter ook steeds vaker elders in Nederland en daarbuiten ingezet. Bijvoorbeeld voor bewaking van regeringsgebouwen en (mobiele) grenscontroles aan de Nederlandse en Griekse grens. Ook op Schiphol zelf wordt er strenger beveiligd. Hierdoor gaat mankracht voor de paspoortcontrole verloren. Niet elke Marechaussee mag namelijk paspoorten controleren. De kennis van immigratieregelgeving en reisdocumenten is een vak apart. Het is daarom niet zo simpel om deze capaciteit op te vullen met Marechaussees uit andere onderdelen.

Prioriteiten

Amsterdam Schiphol Airport is een echte transferhub. Om die positie te behouden is het voor de luchthaven belangrijk dat overstappen zo vlot mogelijk verlopen. Daarom zal de hoogste prioriteit in de bezetting waarschijnlijk liggen bij de transfer paspoortcontrole Schengen-Non Schengen en vice versa. Om passagiers hun vlucht niet te laten missen zal hierna de paspoortcontrole voor vertrek aan de beurt zijn. Als aankomende passagier trek je dus zeer waarschijnlijk aan het kortste eind.

Oplossing?

Met de meivakantie onderweg en de zomervakantie in het vooruitzicht is er, volgens topman Jos Nijhuis, dringend behoefte aan extra personeel. Tijdens de schoolvakanties wordt er bovendien extra gecontroleerd op ouders die alleen met minderjarige kinderen reizen, wat extra druk zet.

De overheid heeft inmiddels als 85 man extra personeel van onder andere Marechaussee en Douane toegezegd die vanaf mei beginnen. Daarnaast worden er tijdens piekperiodes nog eens 50 man extra ingezet om wachttijden te beperken.

Naast de inzet van extra personeel hoop ik dat de Marechaussee de automatische paspoortcontrole op volle capaciteit gaat benutten. Vaak genoeg zijn deze poortjes, beschikbaar bij zowel aankomst als vertrek, nog gesloten. Ondanks de automatische controle moeten ze nog wel bemand worden voor steekproeven en eventuele problemen, maar hier is minder personeel nodig voor een grotere doorstroom aan passagiers. De automatische poortjes zijn beschikbaar voor EU-ingezetenen van 18 jaar of ouder met een uitleesbaar paspoort.

Hopelijk zijn deze maatregelen om lange wachttijden bij de paspoortcontrole te verminderen. Houd tijdens drukke vakantiedagen, zeker als aankomende passagier, wel rekening met lange rijen op Schiphol en houd de berichten in de media, van Schiphol of de luchtvaartmaatschappij in de gaten. Vlieg je regelmatig buiten Schengen, dan kan je een Privium lidmaatschap overwegen.

Security

Er staat niet alleen veel druk op de Marechaussee maar ook op de veiligheidscontrole, verantwoordelijk voor handbagage en passagiers. Naast de werkdruk van veel passagiers tijdens piekperiodes klagen beveiligingsmedewerkers volgens FNV Beveiliging ook over de werkomstandigheden. Zo zouden medewerkers te lang moeten staan en zou de verlichting en temperatuur op de werkvloer niet op orde zijn sinds de invoer van de nieuwe centrale security. Volgens onderzoeksbureau TNO zou dit mogelijk kunnen leiden tot verminderde alertheid wat de veiligheid in gevaar kan brengen. Volgens de vakbond wil Schiphol te weinig geld en mensen investeren. Als Schiphol de werknemers niet tegemoet komt dreigen zij met acties, bijvoorbeeld stiptheidsacties.

Consequenties

Het zal spannend worden of er daadwerkelijk acties komen. Tijdens erg drukke periodes is de capaciteit al beperkt door de hoeveelheid materiaal en vloerruimte. Op sommige doordeweekse dagen slingeren de rijen al door de vertrekhal. Als het personeel daarbovenop ook nog eens actie gaat voeren kan het een chaos worden met ellenlange wachtrijen tot gevolg en boze passagiers.

Voorbereiden op wachttijden

Het is daarom ook erg jammer dat Schiphol de toegewijde priority rij bij de security controle heeft afgeschaft. Frequent flyers zijn vaak beter voorbereid op de controle en kunnen er sneller doorheen. Tijdens de schoolvakanties zullen zij toch aan moeten sluiten bij minder ervaren passagiers wat tot vertraging en frustratie leidt. Hierdoor zullen veelvliegers waarschijnlijk ook vroeger naar de luchthaven moeten komen dan dat zij gewend zijn.

Douane

De douane valt niet te verwarren met de Marechaussee. De laatstgenoemde is verantwoordelijk voor personen terwijl de douane de bagage controleert van in- en uitgaande reizigers op verboden waar en ook accijnzen en belastingen int.

Op dit moment zijn er geen indicaties dat de douane deze zomer voor oponthoud kan zorgen. Immers wordt niet iedereen door de douane gecontroleerd.

Vorig jaar was er uit protest tegen het uitblijven van een cao wel een 100%-actie van de dienst waarbij alle bagage van iedere passagiers gecontroleerd werd.

Conclusie

Door allerlei omstandigheden bij verschillende diensten kunnen er deze zomer mogelijk lange rijen op Schiphol zijn. Houd hier rekening door bijvoorbeeld de site van Schiphol of de luchtvaartmaatschappij in de gaten te houden net als de adviezen voor inchecktijden. Als er berichten van lange wachtrijen of stakingen zijn, ga dan eerder naar de luchthaven. Je wil je vlucht naar vakantie immers niet missen!

Goede reis!